Halk arasında Bahar Yorgunluğu olarak adlandırılan Bahar Yorgunluğu Sendromu; daha önce ciddi bir rahatsızlığı olmayan birinin baharın gelmesiyle birlikte işlevselliğini kaybetmese de yoğun halsizlik, isteksizlik ve yorgunluk gibi depresif duygu durumunun ortaya çıkması, uyku düzeninde bozulma, iştahda azalma, baş, eklem ve kas ağrıları ve dikkatsizlik şeklinde kendini gösterebilmektedir.
Bahar Yorgunluğunun tek bir nedeni yoktur. Birçok etken vardır. Bunların en önemlileri hava değişimine bağlı havada bulunan iyon dengesindeki farklılaşma, havanın ısısındaki ani değişimler, havadaki elektrik yükünün değişmesi, havanın açılıp kapanmasıdır. Bahar aylarında iklim değişikliklerine vücudumuz kendini korumak ve uyum sağlamak için bazı hormonları daha fazla salgılar. İlk başta bazı hormonların fazla salgılanması sağlıklıdır ancak uzun sürdüğünde yorgunluk ve bitkinliğe neden olur. Hormonel değişiklik sebebiyle uyku düzensizliği, bağırsak düzensizliği ve özellikle bayanlarda adet düzensizliği gibi durumlar bahar yorgunluğu ile beraber sıkça görülmektedir. Bahar yorgunluğu genelde bir kaç hafta sürer ve kendiliğinden geçer.
Bahar yorgunluğu yaşayan kişiler çoğu zaman kendilerine depresyon tanısı koyarlar. Oysaki depresif duygudurum ile depresyon arasında fark vardır. Belirtiler benzese de depresyon, en az iki haftadan uzun süredir devam eden ve sıklıkla belirtilerin daha şiddetli yaşandığı bir rahatsızlıktır. Buna karşın depresyon da çoğu zaman erken dönemde bahar yorgunluğu gibi gözükebilir ve kişiler uzmana başvurma ihtiyacı hissetmeyebilirler. Aynı zamanda kansızlık, tiroit hastalığı, tansiyon, kalp ve damar rahatsızlıkları, alerjik durumlar, şeker hastalıkları ve romatizmal hastalıklarda aynı belirtiler ortaya çıkarmakta ve çoğu kez bahar yorgunluğu ile karıştırılmaktadır.
Yapılan araştırmalar bahar yorgunluğunun rezervlerin boşluğundan dolayı en sık orta yaşlarda görüldüğünü gösterse de diğer yaş gruplarıda risk taşımaktadırlar.
Bahar yorgunluğuna yakalanmamak ya da erken atlatabilmek için aşağıdaki öneriler faydalı olabilir;
UYKU DÜZENİNİZE DİKKAT EDİN
Bahar dönemlerinde uyku düzeni bozulma eğilimdedir. Çoğu zaman odanın ısısı ve kıyafet bile etkilidir. Bahar yorgunluğunda kişi normalden fazla uyumasına karşın hala yorgun uyanabilir. Burada önemli olan ihtiyacı olan uyku saatini karşılamasıdır. Eski düzeninde 6 saat uyku yeterli geliyorsa bu dönemde de 6 saatten fazla uyumamalıdır. Uyku için önceden havalandırılmış ve normal ısıda ve sessiz bir oda tercih edilebilir. Uyumadan önce ılık bir duş almak, yatağın maksimum rahatlığa getirilmesi, ılık bir süt içmek kaliteli uyku için faydalı olur.
BESLENMENİZE DİKKAT EDİN
Kışın ağır ve kilo aldırıcı besinlerin tüketimi daha fazla olur ve bahar aylarında kişiler hafif gıdalara yönelirler. Beslenme değişikliği de düzeninizi olumsuz etkileyebilir. Bahar aylarında tek tip beslenmemek, düzenli beslenmek özellikle kahvaltıları ihmal etmemek gerekir. Düzenli vitamin ihtiyacını karşılanması açısından meyve sebze sıkça tüketilmelidir. Aynı zamanda bahar aylarında demir eksikliğinin artması sebebiyle demir yönünden zengin olan et ve özellikle yeşil sebzelerin tüketiminin arttırılması yararlı olabilir. Gene bu dönemde Beyaz un yerine tahıllı gıdalar tercih edebilirsiniz.
KAFEİN VE ALKOL TÜKETİMİNE DİKKAT EDİN
Çeşitli kahve ve alkoller kısa sürede bahar yorgunluğu belirtilerinize iyi gelsede uzun vadede sürecin daha ağır geçmesine neden olur. Bu nedenle alkol ve kafein tüketiminizi sınırlandırmak bahar yorgunluğunu erken atlatmanıza yardımcı olabilir.
BOL BOL SU İÇİN
Hücrelerin yaşamsal faaliyetlerini ve vücut fonksiyonlarının yerine getirilmesi vücuttaki su dengesinin korunması ile mümkündür. Vücutta biriken toksinleri atmak, vücudun ısı dengesini sağlamak için günde ortalama 2.5 lt su içmek yararlı olacaktır. Tercihen içtiğiniz suya limon koyabilirsiniz, böylece hem metabolizmanızı hızlandırabilir hem de C vitamini ihtiyacınızı kısmen karşılayabilirsiniz.
HAYATINIZA HAREKET KATIN
İki günde bir yapacağınız en az 15 dklık yürüyüşler size bu dönemde iyi gelecektir. Eğer mümkünse kendi kapasitenize göre ek egzersizlerde( bisiklet, yüzme, pilates, fitness vb.) yapabilirsiniz. Sabah saatlerinde yapılan egzersizler ihtiyacınız olan gün ışığınıda almanıza yardımcı olur. Bu nedenle egzersizleri gün içinde yapmaya çalışınız.
İŞ YERİNDE ÇALIŞMA – DİNLENME ARALIKLARINIZI DÜZENLEYİN
Kendinize mutlaka dinlenme aralıkları düzenlemeli ve mümkünse bu aralıklarda temiz hava alabilir, çalışma ortamını havalandırabilirsiniz. Öğle yemeklerini dışarıda yemek ya da yemekten sonra kısa süreli de olsa dışarı çıkıp gün ışığından faydalanmak bu dönemde size iyi gelecektir.
Eğer bahar yorgunluğunun belirtilerini uzun süreli, ciddi ve ilerleyici bir şekilde yaşıyorsanız, önemli bir bedensel veya ruhsal problemin olabileceğini unutmamalı ve bir uzmana başvurmalısınız.